Nieuwsartikel
Advies ivm juridische aspecten in huidige situatie orthodontiepraktijk
07/04/2020
Momenteel wordt meer en meer de vraag gesteld naar de grenzen van onze verantwoordelijkheid in de huidige praktijkvoering, gezien de overmacht ten gevolge van de corona-crisis die ons gebied de consultaties te staken.
Onze jurist geeft raad :
1. Wat “overmacht” betreft: volgens artikel 1148 van het burgerlijk wetboek is niemand een schadevergoeding verschuldigd indien hij zijn verbintenis door overmacht of toeval – al dan niet tijdelijk - onmogelijk kan nakomen. De omstandigheden moest onvoorzienbaar zijn, en diegene die zich op overmacht beroept (i.e. de orthodontist) moet aantonen dat het voor hem redelijkerwijze onmogelijk was om aan zijn verbintenis te voldoen.
In verschillende lidstaten (bvb. Frankrijk) werd al expliciet voorzien dat de Covid-19 pandemie als overmacht moet worden beschouwd. Ook in België is een besluit in opstelling dat de Covid-19 pandemie (en daarbij horende maatregelen) “van rechtswege” (i.e. zonder dat dit moet worden bewezen) als overmacht kwalificeert.
Diegene die zich op overmacht beroept, moet wel alle redelijke maatregelen nemen om schade te voorkomen (bvb. patiënten informeren, voor dringende gevallen beschikbaar blijven etc…). Ook de patiënt moet uiteraard de nodige maatregelen nemen om schade tijdens deze lockdown-periode te vermijden.
Hoewel ieder geval altijd apart moet worden beoordeeld (althans totdat het “besluit Geens” zou worden aangenomen), lijkt er voor de doorsnee orthodontist sprake van overmacht: de overheid adviseert enkel dringende medische hulp te verlenen (hetgeen uitzonderlijk is bij orthodontie), er is mogelijk onvoldoende beschermingsmateriaal en/of de kosten om de “social distancing” maatregelen te garanderen zijn onevenredig hoog, etc.. De orthodontist kan enkel zijn patiënt informeren, en instructies geven om de voorgestelde behandeling en instructies ondertussen zo goed mogelijk op te volgen.
2. De vraag wordt vooral belangrijk naarmate de Covid-19 maatregelen langer duren, en de patiënt niet kan worden opgevolgd over een veel langere termijn. Als er een risico is verbonden met het gebrek aan opvolging, kan de orthodontist zijn patiënt daar best over informeren. Als er nieuwe technologieën zouden toelaten om van op afstand patiënt op te volgen of te behandelen, dan kan de haalbaarheid daarvan best goed opgevolgd worden (kosten/baten).
3. Als randbemerking: het is niet uitgesloten dat in de verzekeringscontracten een bepaalde clausule staat waarin “overmacht” nog anders wordt geformuleerd. De kans is klein, en het is mogelijk een louter theoretische discussie, maar het lijkt me zekerheidshalve niet slecht om dit even na te kijken. Zoals gezegd zal ik even informeel contact opnemen met een juriste bij AMMA om eens na te gaan wat hun visie hierop is.
4. Wat het eindresultaat betreft: dit is momenteel reeds een “inspanningsverbintenis” en geen resultaatsverbintenis. De Covid-19 pandemie verandert hieraan niets, en zal het voor de patiënt enkel nog moeilijker maken om de aansprakelijkheid van de orthodontist te kunnen aantonen.